«اریسمان» شهرِ کهن صنعتی با قدمت 6 هزار ساله
تاریخ انتشار: ۱۷ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۲۵۲۴۰
خبرگزاری آریا-روستای تاریخی اریسمان از توابع بخش امامزاده به مرکزیت بادرود در شهرستان نطنز است که در دل خود تمدن یک شهر صنعتی 6 هزار ساله را با خود به همراه دارد، بهطوری که نخستین کورههای ذوب فلز تاریخ بشر در این محوطه کشف شد.
به گزارش خبرگزاری آریا، روستای تاریخی اریسمان با تمدنی 6 هزار ساله در 20 کیلومتری مرکز شهرستان نطنز و در کنار شهر بادرود و جاده ترانزیت تهران به جنوب قرار دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
درباره علت انتخاب این نام نمیتوان نظر صریح و قاطعی ابراز کرد، اما گفتهها از آن حکایت دارد که اریسمان قبلا «ارسمان» بوده که «ارس» به معنای مزرعه و «مان» پسوند شباهت است و آن را مزرعه مانند تلقی کردهاند.
در وقف نامه سید واقف به سال 857 هجری قمری، این عارف نطنزی، اریسمان را مزرعهای ذکر کرده است، اما نظر دیگری میتوان بیان کرد که تا اندازهای پذیرفتنی است.
«ارس» به معنای اشک چشم و بدون گل و لای از واژی اوستایی گرفته شده است و «مان» هم پسوند شباهت است و وجود قنات تاریخی و کهن اریسمان که امروز از غلیان و جوشش افتاده، دلیلی بر اثبات هر دو نظریه است.
این قنات پر آب، آبی بس گوارا و شفاف داشته و هم آب شرب مردمان کویری بوده و هم کشاورزی سنتی و اقتصاد آن به وجود این رشته قنات وابسته بوده است.
اما چیزی که این روستا را متمایز از دیگر مناطق و حتی کشور کرده است، محوطه باستانی خاص این روستا با تمدن حداقل 6 هزار سال است.
در بخش جنوبی این روستا محوطهای باستانی قرار داد که به نام «سیاه بوم» شهرت دارد که این محوطه بر حسب تصادف و کنجکاوی یکی از اهالی به نام داود حسنعلیان که بعدها لقب کاشف این تاریخ نهفته را به خود اختصاص داد، کشف شد.
آنچه در ادامه می خوانید توضیحات داوُد حسنعلیان، فعال میراث فرهنگی و کاشف محوطه باستانی اریسمان، در مورد این محوطه باستانی است.
اریسمان نخستین شهر ذوب فلز دنیا
تپههای سیاه بوم اریسمان، تاریخ را تغییر داد و سبب شد همه نگاهها به اریسمان معطوف شود. این محوطه باستانی که در مساحت 40 هکتار قر ار گرفته است، اولین و بزرگترین پروژه باستان شناسی بینالمللی ایران بعد از انقلاب اسلامی است که کمیته چند جانبه ایرانی و آلمانی اجرا کرده است.
طی 3 فصل کاوش باستان شناسی که از سال 1378 تا 1381 انجام گرفت، باستان شناسان در محوطه باستانی اریسمان با ایجاد 4 محدوده در سطح محوطه به نتایج مثبت و غیر قابل باوری دست یافتند.
«اریسمان» شهرِ کهن صنعتی با قدمت 6 هزار ساله باستان شناسان داخلی و خارجی با توجه به وجود کورههای ذوب فلزات و انبوه سربارههای فلزات نقره و مس در اریسمان این محوطه را یک شهرک صنعتی با مدیریت ویژه میدانند که میتوان آن را یک شهر صنعتی باستانی نامید.
این محوطه را در سال 1371 داود حسنعلیان، در حین مطالعات ژئومرفولوژی اش، کشف، مطالعه و معرفی کرده است.
ارتباط بین اقلیم، رسوب شناسی و شناخت سطح تکنیک هر دوره، کلید کشف محوطههای پیش از تاریخ به وسیله بنده شد و حدود 15 محوطه پیش از تاریخ در محدود شهرستان نطنز کشف شد.
کاوشهای انجام شده در سالهای قبل، با همکاری سازمان میراث فرهنگی و پژوهشکده حفاظت و مرمت، پژوهشکده باستان شناسی کشور و باستان شناسانی از دانشگاه فرایبورگ آلمان و همچنین موسسه باستان شناسی آلمان انجام شد.
وجه تمایز تپههای باستانی اریسمان، کشف کورههای ذوب فلز است که از نخستین کورههای ذوب فلز دنیا محسوب میشود و مربوط به هزارههای چهارم و سوم قبل از میلاد است. اریسمان طی بررسیهای باستان شناسان، صادر کننده صنعت ذوب فلز به تمدنهای مصر و بینالنهرین بوده است و همزمان با تمدن سیلک کاشان فعالیت داشته است.
اریسمان بزرگترین سایت متالیک پیش از تاریخ ایران و جهان شناخته شده است و به سه محوطه اریسمان 1 و اریسمان 2 و اریسمان 3 تقسیم میشود.
باستان شناسان داخلی و خارجی با توجه به وجود کورههای ذوب فلزات و انبوه سربارههای فلزات نقره و مس در اریسمان این محوطه را یک شهرک صنعتی با مدیریت ویژه میدانند که میتوان یک شهر صنعتی باستانی نامید و به قول باستان شناسان آلمانی اریسمان تمدنی بیش از تاریخ جهان دارد و به قبل از تاریخ باز میگردد.
حسین یزدانمهر، رئیس اداره میراث فرهنگی نطنز می گوید که آثار کشف شده از این محوطه باستانی شگفت انگیز در اولین موزه باستان شناسی استان اصفهان، یعنی خانه باقریهای شهر نطنز نگهداری میشود. که علاوه بر آثار کشف شده از محوطه باستانی 6 هزار ساله روستای اریسمان، آثار کشف شده از محوطه باستانی 4000 ساله روستای میلاجرد نیز در این موزه نگهداری میشود.
مهمترین آثاری که در این موزه نگهداری میشود ابزار دستساز سنگی مربوط به دوران پارینهسنگی است که در منطقه اریسمان کشف شده و همچنین دومین انیمیشن دنیا پس از انیمیشنهای کشف شده در شهر سوخته زابل متعلق به این منطقه است که در موزه موجود است.
«اریسمان» شهرِ کهن صنعتی با قدمت 6 هزار سالهبر روی این انیمیشنها طرح بزهای ریشداری نقش بسته که چسبیده به هم و به دنبال هم نقاشی شدهاند و زمانی که ظرف را به گردش درآوریم به شکل تصاویر متحرک حرکت میکنند.
از کشفیات جالب توجه دیگر که در اریسمان کشف شده و در موزه باستان شناسی نطنز نگهداری میشود، جسد یک زن به همراه جواهرات و تزیینات همراه وی است و این تزئینات اغلب از جنس سنگی و بسیار ساده، اما زیبا هستند.
کورههای ذوب فلز کشف شده در روستای اریسمان یا بهتر بگوییم شهر صنعتی اریسمان در روزگاری که خیلی از شهرهای مهم امروز جهان حتی آن روز اصلا وجود نداشتند، گواه این مدعاست که شاید تاریخ عظیمی زیر خاک این منطقه نهفته و هنوز سر از خاک بیرون نیاورده است.
محوطه باستانی اریسمان در سال 1378 به شماره 2343 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
منبع: خبرگزاری آریا
کلیدواژه: شهر کهن صنعتی اریسمان باستانی اریسمان نگهداری می شود محوطه باستانی باستان شناسان باستان شناسی هزار ساله شهر صنعتی هزار سال کشف شده کشف شد یک شهر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۲۵۲۴۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
از شهر باستانی کرمانشاه دیدن کنید
ایسنا/کرمانشاه کرمانشاه شهری باستانی آمیخته با قصههای افسانهای و تاریخی است که دیدن زیباییهای آن هر گردشگری را سر ذوق میآورد.
آنطور که از قصهها و داستانها بر میآید، کرمانشاه را طهمورث دیوبند از پادشاهان افسانهای پیشدادیان بنا نهاد، اما اگر به منابع تاریخی رجوع کنیم این شهر در زمان کاسی ها وجود داشته و به آن الیپی می گفته اند. بعدها در دوره هخامنشیان آن را کامبادن نام نهادند و هرچه که گذشت نام های دیگری همچون کارمیسین، قرمیسین، کرمانشاهان، قهرمانشهر و باختران را نیز بر آن نهادند تا اینکه سرانجام نامش کرمانشاه شد.
کرمانشاه یکی از دیدنی ترین و زیباترین شهرهای ایران است و هرساله گردشگران زیادی از جاذبه های گردشگری مهم آن همچون تاق بستان، تکیه معاون الملک، تکیه بیگلربیگی، سراب نیلوفر و ... بازدید می کنند.
همانگونه که رئیس میراث فرهنگی شهرستان کرمانشاه می گوید: تاق بستان یکی از مهمترین جاذبه های تاریخی شهر کرمانشاه است که قدرت و شکوه پادشاهان ساسانی را پیش روی بازدیدکنندگانش نمایش می دهد.
داوود حسنی در گفت و گو با ایسنا، اظهارکرد: تاق بستان مجموعه ای ارزشمند و دارای دو تاق بزرگ و کوچک است که در آنها صحنه هایی از تاجگذاری چند تن از پادشاهان ساسانی همچون خسرو پرویز، اردشیر دوم، شاهپور دوم و شاهپور سوم به تصویر در آمده است.
وی تصریح کرد: از دیگر تصاویری که در این تاق ها می توان دید، مراسم شکار گوزن و شکار گراز توسط سوارکاران و نواختن موسیقی است که آن را به عنوان اولین نمونه انیمیشن جهان می شناسند.
رئیس میراث فرهنگی شهرستان کرمانشاه با بیان اینکه تاق بستان شاهکاری از عصر ساسانیان است، تصریح کرد: این مجموعه ارزشمند در زمان ساسانیان هم تفرجگاهی برای پادشاهان و هم محلی برای ثبت قدرتشان بوده تا آن را به رخ آیندگان بکشند.
وی دریاچه باستانی که روبروی تاق ها قرار گرفته را عاملی برای زیبایی دوچندان تاق بستان دانست و گفت: وجود درختان کهنسال در داخل این مجموعه همچون درخت رحمت که قدمتی حدود ۷۰۰ سال دارد از دیگر زیبایی های تاق بستان به شمار می رود.
حسنی ادامه داد: در نزدیکی مجموعه تاق بستان، پارک زیبایی وجود دارد که به آن بام کرمانشاه می گویند. این پارک منظره ای بسیار چشم نواز دارد و شبهنگام زیبایی های آن دوچندان می شود، چرا که در آن می توان تمام شهر کرمانشاه را از بالا نگاه کرد و نورپردازی زیبایی هم دارد.
وی تاکید کرد: از دیگر زیبایی های این شهر افسانه ای، وجود دو تکیه معاون الملک و تکیه بیگلربیگی در بافت قدیمی شهر کرمانشاه است. تکیه معاون الملک بنایی متعلق به دوره قاجار است که توسط فردی به نام حسین خان معین الرعایا برای برگزاری مراسم عزاداری ساخته شد. آنچه که این تکیه را معروف کرده وجود کاشی های هفت رنگ و منحصربفردی است که در آن قرار دارد و تصاویری حماسی و مذهبی به نمایش می گذارد.
رئیس میراث فرهنگی کرمانشاه ادامه داد: تکیه بیگلربیگی نیز از دیگر بناهای تاریخی برجای مانده از دوره قاجار در استان است که به واسطه آئینه کاری های بی نظیری که دارد مشهور شده است. همچنین در این بنای تاریخی می توان موزه خط و کتابت و موزه پارینه سنگی را دید.
وی در ادامه به قدمت ۲۰۰ ساله بازار سنتی کرمانشاه نیز اشاره کرد و گفت: بازار سنتی کرمانشاه زمانی با ۱۸ راسته بازار طولانی ترین بازار سرپوشیده خاورمیانه بوده، اما در طول دهه های گذشته با احداث چند خیابان این بازار هم چند تکه شده، با این وجود هنوز یکی از اصلی ترین مراکز خرید مردم کرمانشاه و گردشگرانی است که می خواهند از این استان سوغات هایی را به شهر خود ببرند.
حسنی در ادامه از سراب نیلوفر هم به عنوان یکی دیگر از جاذبه های گردشگری کرمانشاه نام برد و گفت: سراب نیلوفر که در فاصله حدود ۲۰ کیلومتری از شهر کرمانشاه واقع شده، یک پهنه آبی کوچک و محلی برای رویش گل های نیلوفر به عنوان گل های باستانی مقدس است. جایی که یکی از تفرجگاه های اصلی مردم کرمانشاه محسوب می شود و در بین مردم محلی هم افسانه هایی در خصوص توجه خسروپرویز ساسانی به این سراب وجود دارد.
به گفته این مسئول، سراب هشیلان با حدود ۱۱۰ جزیره کوچک و بزرگ، سراب یاوری، مجموعه گردشگری ویس قرنی، منطقه تفرجگاهی تنگ بزازخانه یا چالابه و ... از دیگر زیبایی های شهر کرمانشاه است که گردشگران نوروزی می توانند از آنها بازدید کنند.
انتهای پیام